Bedelli sermaye artırımı, borsa ve hisse senedi söz konusu olduğunda dikkate alınması ve ileri vadede bilinmesi gereken konulardan biridir. Hisse senedi piyasalarında gerçekleşen bu işlem sonrası, genel kurul kararı ile piyasaya yeni hisse senetleri çıkarılır. Satışa sunulacak yeni hisse senetleri, belirlenmiş bedel karşılığında rüçhan hakkı olan kişilere imtiyazlı olarak, rüçhan hakkı olmayanlara ise daha sonrasında satışa sunulur. Peki, söz konusu bedelli sermaye artırımı nedir? Hisseyi nasıl etkiler? Bu gibi soruların cevaplarını öğrenmek istiyorsanız, bedelli sermaye artırımını incelediğimiz içeriğimizi okumaya devam etmenizi tavsiye ederiz.
Bedelli Sermaye Artırımı Nedir?
Bedelli sermaye artırımı, borsada genel anlamda pek de hoş karşılanmayan bir işlem. Bunun sebeplerine, gerçekleşen işlemler sonrası bedelli sermaye artırımı hisseyi nasıl etkiler diye ayrıca göz atacağız. Ancak, bedelli sermaye artırımı nedir diye özet geçmek gerekirse; ‘’Hâli hazırda halka arz edilmiş ve borsaya giriş yapmış bir şirketin, borsada işlem gören hisse senetlerine ek olarak, yeni hisse senetleri ihraç etmesi’’ olduğunu gönül rahatlığıyla söyleyebiliriz.
Bedelli sermaye artırımının amacı, şirketin var olan ana sermayesine ek olarak, halka arz edilen yeni hisse senetleri oluşturmaktır. Elbette bu işlemin temelde bir nedeni de bulunur. Bu neden, şirketin ek finansman desteği ihtiyacı olduğunu ve bunu yeni hisse senetleri ihraç etmek yolu ile sağlamak istediğini gösterir. Yapılan hisse senedi ihraç işlemi veya bir diğer deyişle bedelli sermaye artırım işlemi, ilk defa borsaya giriş yapacak ve halka arz edilecek bir firmanın yerine getirdiği hisse ihracından tamamen farksız bir işlemdir. Ancak, işlem bakımından her ne kadar fark olmasa bile temel de önemli bir fark mevcuttur. Bu fark zaten borsada işlem gören bir şirketin, belirli oranlarda tekrar hisse ihraç etmesinden kaynaklanır.
Bedelli Sermaye Artırımı Nasıl Yapılır?
Borsa çatısı altında hisse senetleri ihraç eden ve hisse senetlerinin borsada işlem görmesini isteyen tüm şirketler, yapı itibari ile Anonim Şirket grubunda yer alırlar. Kısacası borsada işlem görmek için Anonim Şirket olmak bir zorunluluktur. Bedelli sermaye artırımı nasıl yapılır diye belirtmeden önce, bu bilginin işinize yarayacağını düşündük. Zira bir şirket A.Ş. olma sıfatını taşımıyorsa, zaten bu konuyu değerlendirmesinin hiçbir faydası olmayacaktır. Peki, Anonim Şirkette bedelli sermaye artırımı nasıl yapılır?
Bedelli sermaye artırım işlemi gerçekleştirmek için bir şirketin hali hazırda borsada işlem gören hisse senetlerinin bulunması gereklidir. Var olan hisse senetlerine rağmen, bir finansman ihtiyacı duyan veya borsaya daha fazla hisse senedi ihraç etmek isteyen her Anonim Şirket, belirli kurallar neticesinde sermaye artırımı gerçekleştirebilir. Bunun için aranan şart, Anonim Şirket Genel Kurul aracılığı ile (En az 2/3 oranında çoğunluk sağlanmalıdır) bedelli sermaye artırım kararı alınmasıdır. Bu kararın netleştirilmesi ve detaylarının belirlenmesi sonrası, şirket SPK (Sermaye Piyasası Kurulu)’na gerekli başvuruları gerçekleştirmelidir. Borsada işlem gören şirketin bu kararı SPK nezdinde olumlu yanıt alırsa, tüm işlemler tamamlanır ve çıkarılacak yeni hisse senetleri, Merkezi Kayıt Kuruluşu ile Takasbank’a bildirilir. Bu bildirim sonrası, ihraç işlemleri resmen başlar ve öncelik rüçhan hakkı olanlara verilir.
Bedelli Sermaye Artırımında Rüçhan Hakkı
Bedelli sermaye artırımında rüçhan hakkı adı altında özel bir hak yer almaktadır. Rüçhan, kelime anlamı itibari ile üstünlük demektir. Eğer bir şirket hali hazırda borsada işlem görüyor ve bir yatırımcı o şirketin hisselerini elinde bulunduruyorsa, borsaya yeni çıkarılacak hisse senetleri, aynı yatırımcıya rüçhan hakkı doğurur. Rüçhan hakkı, satışa yeni sunulan hisseler için öncelikli satın alma hakkıdır.
Hisseyi Nasıl Etkiler?
Bedelli sermaye artırımı, hisse senetlerini doğrudan etkileyen bir kavram değildir. Bu nedenle bedelli sermaye artırım işlemi hisseyi nasıl etkiler sorusu, kısa vade için olumlu ya da olumsuz bir yanıt almanıza olanak sağlamaz. Şirketin zaten işlem gören hisse senetleri için nominal değer üzerinden yeni hisselerin satışa sunulması olarak değerlendirilebilecek olan bu kavram, hisse senedinde orta-uzun vadede sonuç doğurur. Bu sebeple de sermaye artırımı sonrası elde edilen finansman, hisse senedinin göreceği talep ve arz gibi etkenler, bu noktada asıl belirleyici faktörler olarak düşünülmelidir.
